Jak się nauczyć szwedzkiego? Oczywiście obcując z językiem szwedzkim. Najłatwiej za pośrednictwem seriali, filmów i programów po szwedzku.
Na pierwszy rzut oka na świecie nie ma aż tak wiele szwedzkich programów, a już na pewno nie tak po prostu w internecie. Na drugi rzut oka jednak jest o wiele lepiej. Przedstawię tu zarówno po prostu fajne filmy, jak i produkcje, które są na tyle łatwe, że się przydadzą do nauki szwedzkiego, a także te, które da się znaleźć. Wiadomo, na początek nie ma sensu oglądać bardzo skomplikowanych rzeczy, z których i tak się nic nie zrozumie, i nie ma też sensu podawać tu danych programów, których nigdy nie znajdziecie w internecie. Postawiłam też na różnorodność, żeby było z czego wybierać – a nie np. same horrory. Oczywiście to są tylko na początek filmy i programy, które mogę polecać bo je oglądałam, ale jest ich o wiele, wiele więcej. Nauka szwedzkiego dzięki nim będzie bardziej znośna (a jeśli ma być jeszcze bardziej znośna, to zobacz listę szwedzkich słów podejrzanie podobnych do polskich i dowiedz się, czy szwedzki jest trudny (nie!).
Nauka szwedzkiego z filmów
Fanny and Alexander – mieliśmy to kiedyś w domu na wideo i z tego co pamiętam nie był to najżywszy film, ale w końcu go obejrzałam i mi się podobał. Poza tym filmy takich starych klasyków jak Bergman można znaleźć czasem nawet w bibliotece czy wypożyczalni albo na pokazie w parku. Są wszędzie.
Millennium – no, wiadomo, Millennium. Wersja szwedzka jest po szwedzku i dzieje się w Szwecji.
The Square – to film w tym roku nominowany do Oscara. Nie jest wybitny, ale dość śmiesznie opowiada o świecie sztuki i pokazuje z dystansem Szwecję. Dzieje się tak mniej więcej pół na pół po szwedzku i angielsku, więc da się zrozumieć. Poza tym Elisabeth Moss jest świetna.
The Wave – W miarę nowy norweski film katastroficzny, dość ciekawy i nieźle zrobiony. Podaję go tu, bo można sobie dzięki niemu zobaczyć, na ile szwedzki jest podobny do norweskiego i ile się rozumie, a to łatwo dostępna pozycja.
Obce niebo – to polsko-szwedzki film z 2015 roku o odbieraniu dzieci polskim rodzinom dziejący się w Szwecji, więc zakładam że muszą tam trochę mówić po szwedzku? Umieszczam go tu, bo pewnie łatwo go znaleźć. Ale nie widziałam.
NATURKRAFT – Slivana Imam to szwedzka raperka imigranckiego pochodzenia i artystka. Na swoim kanale udostępnia swój krótki film (z angielskimi napisami!). Jest też dokument długometrażowy z 2017 roku, ale nie mam pojęcia gdzie.
Bjorn Borg – film z 2017 roku z Shią LaBeoufem, w którym również mówią trochę po szwedzku a trochę po angielsku. Mam wrażenie że biedny Shia ma taką złą prasę przez jakieś głupoty sprzed lat, a przecież w American Honey był wspaniały i tu też prezentuje się nieźle.
Nauka szwedzkiego z dokumentów
Szwedzka teoria miłości – ten film z 2017 roku ma w internecie oceny w okolicy 6-7, a moim zdaniem zasługuje na więcej, bo jest niesamowity. Nie ma co spojlerować – jak interesuje Was choć trochę Szwecja lub z jakiegoś powodu musicie tu mieszkać, to obejrzyjcie koniecznie! Głównym tematem jest samotność Szwedów, o której co nieco już kiedyś pisałam. Jako bonus dodam, że można go łatwo znaleźć w internecie i jest pół na pół po szwedzku i angielsku, więc idealnie. Myślę, że nawet się go da znaleźć z polskimi napisami.
The life of Tove Jansson – kiedyś ściągnęłam sobie przed jakąś wycieczką na dysk film o Tove Jansson, autorce Muminków. Mam go do dziś i teraz mogą docenić, że poza tym że jest ciekawy, to jest też tak w 40 procentach po szwedzku. Na razie da się go znaleźć na Youtube.
Raised without gender – Dokument Vice o szwedzkich dzieciach, które wychowują się bez przypisanej płci. Na kanale Vice można znaleźć jeszcze parę innych krótkich filmów o Szwecji
Bardzo polityczne dokumenty o Szwecji:
W Szwecji ostatnio politycznie zaskakująco dużo się dzieje, więc szukając czegoś po szwedzku co chwilę trafia się na coś niemożliwie politycznego, do wyboru do koloru:
Bardzo lewicowe dokumenty o Szwecji
Antifacists – Film z 2017 roku o antyfaszystach, prawie w całości po szwedzku, ale co ciekawe można włączyć też polskie napisy. Gdy to piszę jest dostępny na kanale twórców do oglądania za darmo i legalnie na licencji CC.
Bardzo prawicowe dokumenty o Szwecji
Angry Foreigner – ten koleś (nie wiem jak się nazywa) ma cały kanał na Youtube, niektóre jego filmiki są całkiem ciekawe, inne… nieciekawe. W każdym razie część filmów ma po angielsku, ale i tak o Szwecji, więc puszcza fragmenty szwedzkich audycji czy cytuje gazety, a niektóre filmiki są zupełnie po szwedzku, ale z napisami. Sam jest imigrantem, więc mówi dobrze, ale tak że się go da zrozumieć jak samemu się zaczyna;p
Nauka szwedzkiego z programów
Kalle Fakta – to takie szwedzkie Uwaga! Które lubiłam oglądać po przyjeździe, bo było na Youtubie sporo odcinków z angielskimi napisami. Tematyka jak to w Uwadze waha się od piorunująco ciężkiej do dość ciężkiej.
Nyheter pa latt svenska – nie wiem, czy te programy da się oglądać w Polsce, bo ja je zaczęłam oglądać w Szwecji. Otóż Szwedzi mają z myślą o imigrantach wiadomości po łatwym szwedzku. Trwają z 5 minut, ale do nich są napisy i aplikacja, w której wszystko można sobie łatwo przetłumaczyć.
https://www.svtplay.se/nyheter-pa-latt-svenska
TV 4 online – Nie wiem, czy ta strona działa poza Szwecją bo nie próbowałam, ale to to samo co vod.tvp czy też tvnonline. Można tu oglądać mnóstwo programów, również z angielskimi napisami. Nie mogę tu za wiele polecić, bo większość programów jest głupia jak to w telewizji. Np. na siłowni czasem leci program Halv åtta, mamy to samo na TVN pod nazwą Ugotowani, że siedzi czterech Szwedów i się częstuje po domach potrawami. Jest to okej, do tego zawsze są szwedzkie napisy, można posłuchać jak różni ludzie mówią.
Nauka szwedzkiego z seriali
Millennium – tak tak, jest i szwedzki serial
Welcome to Sweden – znana z wielu komedii Amy Poehler zrobiła serial ze swoim bratem w roli głównej, luźno oparty na jego doświadczeniach – przeniósł się za żoną do Szwecji. Serial Welcome to Sweden opowiada o księgowym, który przeprowadza się do Szwecji i napotyka na różne zabawne i okropne, ale zawsze życiowe trudności. Jest to serial komediowy, całkiem śmieszny, trochę po angielsku, trochę po szwedzku z napisami, więc jak najbardziej do zrozumienia. Oglądałam go kiedyś on-line, więc się da.
Bron – serial „Most” o moście między Szwecją a Danią, na którym znaleziono ciało. Rozpoczyna się śledztwo, które musi prowadzić razem szwedzka policjantka i duński policjant. Mówiąc szczerze nie podobał mi się ten serial, nie jest specjalnie fascynujący, mam wrażenie że Szwedzi sobie schlebiają że u nich się odbywają takie fascynujące śledztwa, bo tu się mało co dzieje. W ogóle nie lubię seriali i filmów o psychopatycznych szaleńcach bo mnie to nie interesuje, no ale jest po szwedzku i duńsku, więc w celach edukacyjnych można zobaczyć parę odcinków, a nuż się uda wciągnąć. Łatwo go znaleźć, bo to serial HBO. I jak już jesteśmy przy serialach HBO to błagam niech mi ktoś powie jak mam znaleźć serial Wataha 2. Naprawdę muszę kupować jakiś abonament HBO który mnie nie interesuje?? Pomocy!
Nauka szwedzkiego z radia
Teatr radiowy, w tym słuchowiska o Muminkach –
https://sverigesradio.se/dramaforunga
można też słuchać po prostu szwedzkiego radia w internecie lub za pomocą aplikacji na telefon.
Jest też naprawdę mnóstwo rzeczy na Youtubie, ale Youtube każdy ma, więc nie będę się tu nad tym rozwodzić.